Zbyt wysokie wynagrodzenie też może być niegodziwe

Jeżeli wysokość wynagrodzenia jest rażąco nieadekwatna do tego, co potrafi i robi pracownik, ZUS może uznać, że ma to służyć wyłącznie osiągnięciu korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych.

W konkretnych okolicznościach ustalenie zbyt wysokiego wynagrodzenia za pracę może być więc uznane za nieważne, jako dokonane z naruszeniem zasad współżycia społecznego, polegającym na świadomym osiąganiu nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu. Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 8 czerwca 2021 r. (I USK 205/21).

Na płaszczyźnie kodeksu pracy „godziwe wynagrodzenie” stanowi prawo pracownika i jedną z naczelnych zasad prawa pracy. Na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest to narzędzie w rękach ZUS do obniżania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. I choć pojęcie to zostało sformułowane przede wszystkim na potrzeby prawa pracy, nie mniejszym zainteresowaniem cieszy się obecnie ze strony organu rentowego.

Brak legalnej definicji

Art. 13 kodeksu pracy stanowi, że wynagrodzenie pracownika powinno być „godziwe”. Czyli jakie? Na to pytanie ustawodawca odpowiedzi już nie udziela. Na próżno także szukać ustawowej definicji w innej ustawie.

Wskazówką dla wszystkich zainteresowanych ma być druga część przepisu. Wynika z niej, że warunki realizacji prawa do godziwego wynagrodzenia określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nadal mówi to jednak niewiele....